“Laat mij een profeet van de beeldhouwkunst zijn”

Na een uurtje doorbomen over kunst met de vriendelijke spraakwaterval Nick Ervinck besef je het wel. Moderne kunst heeft een gelaagdheid, maar je moet niet altijd een grote kunstkenner zijn om het te begrijpen, of te appreciëren, zolang het maar zoveel mogelijk mensen ‘raakt’. Ook bij het oeuvre van de baanbrekende en geelschoeide beeldende kunstenaar, die vanuit zijn atelier in Lichtervelde de wereld blijft veroveren met vernuftige beeldhouwwerken van 3D print of keramiek, vind je werken die vol zitten met referenties naar het kunsthistorische, maar ook naar pop-culture en hedendaagse herkenbare thema’s.”
 

Ongedurig brein

3D-geprint beeldhouwwerk… dat klinkt misschien als gemakzuchtige ambacht, maar vergis je niet. Al komen er geen hamers en beitels aan te pas bij de creatie van Ervincks weelderige sculpturen, het pikken, schaven en verfijnen gebeurt vooral in Nicks onrustige brein. 
“Ik ben van nature ongedurig. Dat sentiment is een goudmijn voor inspiratie. Trouwens mijn artistieke drang bevindt zich niet langer op het niveau van ‘ik wil werk tonen’. Dat was vroeger uiteraard wel zo. Nu vertrek ik graag vanuit een bepaalde filosofie en benader ik mijn proces een stuk ‘kalmer’. Met andere woorden: ik verlegde mijn artistieke noodzaak.”

Handelend denken

Terwijl hij het magische constructielabyrinth van zijn ridderlijke cyborg NESURAK toont, verklaart hij zijn huidige artistieke modus. “Je hebt geen idee hoe minutieus ik mijn werken opbouw. Ik ben een veelmaker, maar wel één van de handelende, denkende soort. Voor ik creëer, ontspint zich een gelaagd en ferm bestudeerd filosofisch, inhoudelijk en bijna wetenschappelijk voortraject. Daar besteed ik enorm veel tijd aan. Mijn ideeën komen voort uit reizen, beelden, boeken. Zelfs gesprekken tijdens een barbecue onder vrienden triggeren mijn artistieke ideeën en dat heeft vooral te maken met een vegetarisch stuk vlees dat ook ‘bloedt’ (lacht). Maar alles wordt gefilterd door mijn fascinatie voor het posthumanisme, voor AI, voor genetica, voor wat het betekent om mens te zijn in een wereld die steeds artificiëler wordt”

Het profetische woord van de kunst

Het is waarschijnlijk daarom dat we Nicks zelfverklaarde typering als ‘kunstenaar van zijn tijd’ gewoon moeten geloven.

En dat zegt hij ‘biechte waarheid’ in alle bescheidenheid, terwijl hij eigenhandig een ladder naar boven sleurt om de belichting voor ‘Sculptural II’ - zijn nieuwste expo in K.E.R.K. - scherp te stellen.

“Ik ben nu echt gebiologeerd door verschijnselen als AI, genetische manipulatie, games, cyborgs en verregaande automatisatie. Dat voel en zie je in mijn werk. Het blijft mijn grote wens om hier in Sint-Pieters-Kapelle ‘het profetische woord van de kunst’ uit te dragen. En geef toe: recente ontwikkelingen geven me geen ongelijk. In welke mate bepaalt AI ons leven en ons gedrag? Hoe gaan we om met de stijgende influx van genetisch gemanipuleerde bloemen, planten, groenten en fruit? Is een zorgrobot in een woonzorgcentrum wel persoonlijk genoeg? Uit die vraagstukken ontspruit mijn meest dwingende inspiratie. Ik geloof dat de beeldhouwkunst – juist omdat het zo fysiek en tastbaar is – zich uitstekend leent om die vragen zichtbaar te maken. Om te concretiseren wat abstract lijkt.”

Andere verhaallijnen, gezamenlijke knooppunten

Die inspiratie voedt niet alleen zijn eigen oeuvre, het ontdoet Nick ook van iedere vorm van oogklepperij. Getuige zijn samenwerking met 3 Nederlandse en 3 Vlaamse kunstenaars voor Sculptural II. “Het zijn stuk voor stuk kunstenaars die ik ken of al langer volg. Of met wie ik artistieke verwantschap voel. De tentoonstelling is geen thematische eenheidsworst. Integendeel: ik ben op zoek gegaan naar spanningen, naar verschillen. En naar een gedeelde ernst, een gedeeld geloof in het potentieel van beeldhouwkunst. Het resultaat is een expo met verschillende verhaallijnen die elkaar toch verbinden.”

“Alle deelnemende kunstenaars beschouwen de beeldhouwkunst als hun artistieke essentie. Hun werken zet ik tegenover enkele van de mijne. Ze verschillen wezenlijk, maar toch zie je een duidelijke overeenstemming. Daar houd ik van. Van die dubbele boodschap, van die ogenschijnlijke hak-op-de-tak die eigenlijk een doordachte strategie is (lacht).”

De ruimte doet zijn ding

Ook de ruimte speelt een rol. “Voor mij is het echt een oefening om het niet te vol te zetten. Ik laat bewust de ruimte ook zijn ding doen. De voormalige kerk ademt geschiedenis en spiritualiteit, wat de werken automatisch een andere context geeft. Daartussen probeer ik bewust lucht en leegte te laten. Beeldhouwkunst moet ademen. Het samenspel tussen object, ruimte en licht is essentieel. Op die manier komen de kunstwerken ook ten volle tot hun recht.”

De reputatie van K.E.R.K. begint ondertussen goed in kunstmiddens te sijpelen. Ik krijg redelijk veel reacties van galerijen, collega’s, curatoren en recensenten om hen op de hoogte te houden van de projecten hier. Om die ruchtbaarheid nog te vergroten exposeren dezelfde artiesten in NQ Gallery in Antwerpen, als deel van een bredere uitwisseling tussen stad en platteland. “Ik geloof sterk in die kruisbestuiving. Zo bereiken we verschillende ‘publieken’: de toevallige passant én de ervaren kunstliefhebber. En ja, ook potentiële verzamelaars.”

Beeldhouwkunst, but not as you know it

Maar alles staat of valt met de werken zelf. “Het is beeldhouwkunst ‘but not as we know it. Caspar Berger maakte op maat van K.E.R.K. “The Hand of God”, geborgen in de nis naast het grote altaar. Folkert De Jong is in kunstkringen de meest bekende. Zijn werken ademen een dystopische, vaak macabere sfeer uit, maar wel met een knipoog. Anne Wenzel selecteerde één van haar typerende bustes. Die zijn allesbehalve gaaf of erend, maar wat mij betreft wel sierlijk en kwetsbaar door hun ruige uitstraling. Joke Raes ken ik al heel lang. Haar werk weerspiegelt de grandioze complexiteit van de (menselijke) natuur. Fragiel, ‘aquarellig’, maar vooral de aandacht vestigend op de schoonheid en essentie van alles wat ons omringt.” Willem Boel geeft industrieel afval een nieuwe betekenis door er ruwe, monumentale installaties mee te bouwen”

“Eigenlijk is het simpel. We brengen een aantal topkunstenaars en hun exclusieve werken op een heel toegankelijke manier naar een bijzondere locatie. Wat ons bindt, is niet een stijl of techniek, maar een noodzaak. Een noodzaak om iets uit te drukken wat niet in woorden te vatten is. Beeldhouwkunst, zoals wij ze tonen, is geen terugblik, maar een voorwaartse beweging. Ze spreekt niet over gisteren, maar over morgen.”