Essex Scottishlaan

Deze lange rechte lijn verbindt de dorpskern van Westende-Dorp met het strand ter hoogte van de Calidris. Ze bestaat amper honderd jaar, maar kent een bewogen geschiedenis. Heel wat belangrijke figuren uit de lokale geschiedenis en ontelbare toeristen passeerden er de revue.

Het begon met een eenzame molen …

Westende had vόόr de Eerste Wereldoorlog maar liefst twee windmolens die als fiere bakens in het landschap getuigden van een landelijke gemeenschap. Eén ervan, de molen van Westende genoemd, lag aan de westelijke zijde van de gemeente en werd in 1914 uitgebaat door de familie van schepen Séraphin Dewulf. Een echte straat erheen was er nog niet; de molenaar en zijn familie werden administratief geregistreerd in de ‘Kerkwijk’.

De molen werd tijdens de Eerste Wereldoorlog vernield. Na de oorlog kwam de benaming ‘Molenstraat’ in gebruik, eigenaardig genoeg dus pas nadat de molen zelf was verdwenen. Enkel het eerste stukje van de Westendelaan tot aan de Duinenlaan werd aangelegd. Een plan voor de verdere doortrekking richting zee werd in de jaren twintig van vorige eeuw, in opdracht van het ministerie van Economische Zaken, opgemaakt.

Naamsverandering drong zich op

De Molenstraat fungeerde als verbindingsweg tussen het dorp en het Sint-Laureinsstrand. Het strand was de ontspanningszone voor de lokale inwoners. Dicht bij zee openden de bazaar Sint-Laureins en de horecazaken L’Yser en De Lekkerbek hun deuren. Verderop in de straat werden er in pensionnetjes, zoals Ter Duinen kamers te huur aangeboden, zoals bij gemeentesecretaris Lucien Coulier. Er kwam onder andere nog een tankstation en het café Casino. De straat werd dan ook logischerwijs omgedoopt tot Zeelaan.

Bevrijders drukken hun stempel

Westende werd na de Tweede Wereldoorlog bevrijd door het Canadese Essex Scottishregiment. Een operatie die niet zonder slag of stoot verliep. Als eerbetoon aan de bevrijders besliste het gemeentebestuur van Westende in 1945 om de Zeelaan om te dopen tot de Essex Scottishlaan. Die naamsverandering werd met een heuse bevrijdingsstoet doorgevoerd. (zie ook pagina…)

“Canadese bevrijding: Zeelaan wordt Essex Scottishlaan"

Familie Soetaert stimuleert toerisme

Deze laan bleef toeristisch belangrijk. Niet alleen ging de kamerverhuur er sterk op vooruit, maar vooral de komst van het vakantiecentrum ‘Zon en zee’ in 1952 en Camping Westende van de familie Soetaert in 1955 - middenin de dorpskern van Westende - betekende dat heel wat vakantiegangers door deze straat wandelden richting zee en kusttram. Heel wat ondernemers vestigden zich in de buurt van ‘Zon en zee’. Een zaak voor fietsverhuring, een bakkerij, een drukkerij en een frituur versterkten de toeristische bedrijvigheid. Op de hoek met de huidige Westendelaan kwam ook nog de slagerij van Robert Gruwier.

Burgemeester en aannemer Julien Soetaert kwam ook in deze straat wonen. Hij werd één van de spilfiguren van Westende-Vooruit, een toeristische organisatie die het toerisme in en rond het Sint- Laureinsstrand promootte. Het stimuleren van kamerverhuur bij particulieren was daarbij een belangrijk middel. Dat kon onder meer in villa Petunia, waar drukker Philips meerdere kamers en appartementjes aan toeristen verhuurde. Een belangrijke gast was journalist Gaston Durnez die er tussen 1956 en 1969 iedere zomer kwam logeren.

Nieuwe toekomst tegemoet

Het stopzetten van de uitbating van ‘Zon en zee’ en de omvorming tot asielcentrum in 2001 betekende een serieuze tegenslag voor de handelaars in de buurt. Na een lange juridische strijd werd het asielcentrum in 2003 gesloten. Nu worden de gebouwen opnieuw ontwikkeld tot toeristische verblijven.

Het uitzicht van de straat veranderde door nieuwe appartementsgebouwen. De Essex Scottishlaan werd recent heraangelegd, zodat de kenmerkende ‘macadam’ verdween. Pas in 2018 werden de werken voltooid. Klaar voor de toekomst dus.