Middelkerke koopt zeldzaam leenregister uit 1465

Gepost op 12/09/2025

Vorige week kocht de gemeente Middelkerke een zeldzaam Middeleeuws leenregister uit de 15de eeuw. Het register uit 1465 behoorde toe aan Jacobus Bonin, lid van een welvarende en zeer invloedrijke Brugse adellijke familie. De familie Bonin speelde een belangrijke politieke en maatschappelijke rol in het Brugge van de 12de tot het einde van de 15de eeuw.

Wat is een leenregister?

Een leenregister is een document waarin de leenheer, in dit geval Jacobus Bonin, bijhield wie en wanneer, welke landerijen of gronden in leen kreeg. Voor hem was het een administratief hulpmiddel. Dit specifieke register beschrijft het leengoed Ter Waese. Vandaag komt dat domein ongeveer overeen met de omgeving van het Groot Kalkaartsleen in Leffinge. De naam Ter Waese verwijst naar het vroegere slibeiland dat ooit op deze locatie midden in de Testerepgeul lag.

Betrokkenheid erfgoedwereld

“Verschillende erfgoedliefhebbers uit Middelkerke en wijde omgeving maakten ons attent op het bestaan van dit unieke stuk toen het opdook op de veilingsite Catawiki”, zegt archivaris Simon Vosters. “Historicus dr. Dries Tys is deskundige in de oude geschiedenis van onze regio. Hij bevestigde dat dit register van uitzonderlijk historisch belang is, omdat het focust op een onderbelichte periode uit de geschiedenis van dit gebied”. 

Dankzij de opname van dit document in het gemeentelijk archief is het nu ook beschikbaar voor andere onderzoekers. 

Omzetten naar leesbare tekst

Heel wat lokale onderzoekers en wetenschappers uit de academische wereld staan intussen te popelen om met het stuk aan de slag te gaan. “Maar eerst gaan we het nog beter ontsluiten, vervolgt Simon. “Omdat het lezen van dergelijke oude handschriften niet eenvoudig is, zetten we de Middeleeuwse tekst nu eerst om naar een leesbare, gedigitaliseerde tekst in modern handschrift. Daarna kan de inhoud dieper worden onderzocht. Het register werd intussen al gedigitaliseerd. Van zodra het ‘leesbaar’ is laden we het op in de Kusterfgoed beeldbank.”

Voor dit register betaalde Middelkerke uiteindelijk zo’n € 1.150 op de veiling.